UMETNOST PUTOVANJA . . . . . . . . . . . . . . . . . The ART of TRAVEL: TURSKA / Marmaris

*Tekst i fotografije na blogu deo su publikovane knjige o Turskoj (ISBN 978-86-7722-422-6), zaštićeni Zakonom o autorskim i srodnim pravima: Službeni glasnik RS, br. 104/2009 i 99/2011.

*The text and photographs on the blog are parts of the published book on Turkey (ISBN 978-86-7722-422-6), protected by copyright and related rights: Official Gazette of the Republic of Serbia, Nos. 104/2009 and 99/2011.

MARMARİS

U prelepom okruženju borove šume, u uvali zaštićenoj od talasa otvorenog mora smestio se grad Marmaris. Ne tako davno, Marmaris je bio tek selo čiji su se stanovnici bavili vađenjem morskih sunđera (u ono vreme, prilično opasno zanimanje), ali se za samo par decenija gradić naglo promenio.

Krajem 80-tih godina XX veka, od primorskog mesta sa malom lukom (danas marinom za jahte), u podnožju osmanlijske tvrđave nastao je na brzinu izgrađen gradić sastavljen mahom od novogradnje koja danas seže do vrha nekada šumovitog brda. Apartmani i hoteli kojima se ne zna broj i plaža na kojoj su ležaljke i suncobrani poređani „kao sardine“, prva je slika Marmarisa. Nalik Bodrumu, pesak na gradskoj plaži ne deluje da je „pravi“ - dubok kao na peščanim plažama, već naknadno donešen. U Marmarisu se prepričava legenda prema kojoj je još u starom veku, Marko Antonije doneo pesak na plaže Marmarisa, čak iz Egipta.

Od ukupno oko 30.000 stanovnika, tokom letnjeg perioda broj stalnih i privremenih stanovnika Marmarisa dostigne i 400 000. Zbog velike ponude, smeštaj i ostale usluge ponekad su nižeg kvaliteta, ali skuplje nego u sličnim mestima na obali. Velike samoposluge i pasaži tržnih centara sa zlatom, keramikom i odećom stoje poređani u centru i preko puta glavnog doka, na kojem se tiskaju jedrenjaci i brodići koji nude različite fakultativne izlete, većinom krstarenje takozvanim „Plavim putovanjem“, ili jednodnevni izlet do okolnih zaliva.

Od marine ka zapadu mesta počinje šetalište koje vodi tik uz gradsku plažu. Visoke i elegantne palme ne pružaju naročit hlad, ali je šetnja ili odmor na klupi u predvečerje veoma prijatna.

U jugozapadnom delu Marmarisa (u smeru ka mestu Ičmeler), na golom uzvišenju nalazi se vodeni park Aqua Dream. Gužve za ulaz u carstvo tobogana i bazena tokom letnjeg perioda su prilične, a ulaz košta oko 20 evra.

Južno od centra gradića, na prevlaci koja spaja kopno i ostrvce Adakoj (Adaköy - Yalanci Boğaz), nalazi se velika i odlično uređena marina za jahte koja važi za jednu od najsavremenijih u ovom delu mediteranske obale. Još južnije, naići ćete na ribarsko selo Selimije (Selimiye), sa jednom od lepših plaža.

Marmaris Kalesi
Tvrđava u Marmarisu

Prva tvrđava na mestu današnje izgrađena je još u trećem milenijumu pre naše ere. U IV veku pre naše ere, ove predele je osvojio Aleksandar Veliki. Navodno su videvši da će biti porobljeni, tadašnji meštani sami uništili sve unutar tvrđave i izbegli u šume okolnih brda.

Današnje utvrđenje izgradio je u XVI veku najveći osmanlijski sultan Sulejman I Veličanstveni, pre nego što je 1522. godine krenuo u osvajanje ostrva Rodosa. Kažu da i samo ime Marmarisa potiče iz ovog perioda. Sultan je, navodno bio nezadovoljan time kako je tvrđava izgađena i naredio: „Obesite arhitektu!“ (na turskom: „Mimarı as!“). O tome kako je tvrđava izgledala u ovom periodu, tokom XVII veka zabeležio je čuveni turski putopisac Evlija Čelebija (Evliya Çelebi).

Godine 1979, tvrđava je pretvorena u muzej, u kojem možete pogledati postavku vezanu za čuveno arheološko nalazište Knidos, na samom kraju poluostrva Datča (Datça).

INFO: Svakodnevno, 9 - 18 h / oko 2 evra

Izlet u Grčku - na ostrvo Rodos

Mesto Marmaris nalazi se „preko puta“ grčkog ostrva Rodosa, na oko 45 km udaljenosti. Svakog dana tokom letnje sezone, jedan do dva hidroglisera prevoze putnike na jednodnevni izlet od Marmarisa ka Rodosu i nazad. Cena povratne karte (sa svim turskim i grčkim lučkim taksama) iznosi oko 70 evra, a hidrogliser putuje oko 1 sat i 10 minuta. Za Marmaris voze i trajekti (putuju oko 2 sata) koji su nešto jeftiniji, ali je prevoz automobila prilično skup. Iako razdaljina između Rodosa i Marmarisa iznosi samo 45 km, brodska linija je međunarodna i zbog toga košta barem tri puta više nego cena trajekta između dva grčka ostrva (povratna karta samo za automobil staje oko 180 evra).

U okolini ...

Içmeler
Ičmeler

Tokom protekle dve decenije, maleno mesto Ičmeler na zapadnom kraju Marmarisa gotovo se spojilo sa njim. Smešten u polukružnoj uvali, Ičmeler ima veoma sličnu plažu, uz atmosferu nalik većem susedu. Restorančići, prodavnice i suvenirnice nalaze se na svakom koraku, a tokom letnjih meseci gužva na plaži prilična. Od Marmarisa do Ičmelera tokom čitavog dana saobraćaju minibusevi - dolmuši (dolmuş).

Poluostrvo Datça i Arheološko nalazište Knidos

Nekada veoma važno mesto antičke države Karije i deo grčke Dorske kolonije, nalazi se na samom kraju poluostrva Datče (Datça), na mestu koje mnogi turisti posećuju kako bi posmatrali zalazak sunca.

Knidos je izgrađen delom na kopnu, a delom na poluostrvu - ostrvu Triopion, na rtu Krio (ostrvo je u antičko vreme bilo povezano mostom sa kopnom, a danas ima uzanu prevlaku). Levo i desno od prevlake nalazile su se dve luke, od kojih je ona južna bila glavna (još uvek se vide ostaci nekadašnjih molova).

Danas se u okviru arheološkog nalazišta mogu videti ostaci antičkih, gradskih zidina. Tu su i agora, teatar, odeon i hram boga Dionisa, hram Muza i najčuveniji – hram boginje Afrodite. Ono po čemu je Knidos u antičko doba bio najpoznatiji jeste statua Afrodite Knidoske - prve antičke statue nage boginje, dela jednog od najčuvenijih vajara antičke Grčke - Praksitela. Iako se originalu gubi svaki trag, jedna od rimskih kopija statue čuva se u Muzeju Vatikana. Među neke od važnijih artefakata pronađenih na lokalitetu spada statua boginje Demetre, kao i monumentalna grobnica sa velikim statuama lavova.

Osim starogrčkih i rimskih, u okviru nalazišta otkriven je i određen broj građevina iz vizantijskog perioda.Od polovine juna do polovine novembra, između luke Körmen u zalivu Gökova i Bodruma, saobraća trajekt koji značajno smanjuje putovanje od poluostrva Datče, do poluostrva na kojem se nalazi Bodrum.